Dziś na łamach naszej strony wracam do wspomnień moich zacnych kolegów z Morskiego Klubu Seniorów Lotnictwa oddział w Gdyni, prezentując ich wspomnienia. Mam przyjemność przedstawić mojego kolejnego klubowego kolegę por. mar. w st. spocz. Wiesława Kapturowicza, który tym razem opowiedział nam ciekawą historie swojej aktywnej działalności charytatywnej, patriotycznej i szerzenia polskiej kultury i dziedzictwa narodowego na emigracji.
Niesłychanie wrażliwi ludzie na potrzeby innych. W sumie od tej firmy dostaliśmy 52 transporty – ostatni transport otrzymany bezpłatnie wysłaliśmy 21.10.2016.Największa w tym zasługa p. Andrzeja Szulca. Otrzymywanie bezpłatnych przewozów w jedną stronę Kalskorona – Gdynia to również zasługa przychylności Dyrekcji Stena Line. Wspomagała nas również swymi transportami Firma TTS Spedycja Międzynarodowa w Gdyni na czele z dyrektorem Andrzejem Olechnickim, który osobiście bardzo zaangażował się w pomoc potrzebującym. Tutaj chcemy dodać takie zdarzenie, że gdy PKS Warszawa odmówił zabrania darów dla dzieci niewidomych w Laskach k. Warszawy, mimo, iż co najmniej 3 tiry tygodniowo wracały ze Szwecji do W-wy bez załadunku ( sprawdziliśmy to wówczas w biurze PKS w Ystad ) wtedy dyrektor Olechnicki dał nam dodatkowo swego tira do Lasek, pomimo iż ten kierunek nie leży na trasie działalności firmy, o czym nas powiadomiła kierownik transportu p.Zofia Rutkowska. Transporty z firmy ”Global –Gdynia” Firmy Lubański i innych firm spedycji międzynarodowych załatwiał v-ce Prezydent Miasta Gdyni inż Jerzy Miotke, człowiek wyjątkowo, życzliwy i chętny do działalności charytatywnej. Brał również udział we wszystkich organizowanych przez nas uroczystościach religijno-patriotycznych w Malmo. Przez cały czas naszej działalności wysłaliśmy 207 tirów 25-tonowych. Do naszych przyjaciół i przyjaciół Polski, którzy nam pomagali i bez których oczywiście nie moglibyśmy działać na taką skalę, jak to robiliśmy, należał śp. Bengt Linde – były hokeista i były Honorowy Prezes Klubu Hokejowego Malmo FF. Załatwiał sprzęt sportowy dla młodzieży, a raz spełnił naszą prośbę ,co praktycznie wydawało się niemożliwe do załatwienia , to On załatwił nieodpłatnie ,robioną na miarę protezę dla jednego hokeisty z Klubu Górnik ,który stracił nogę w wypadku kolejowym .Proteza wykonana przez firmę w Helsingborgu kosztowała w tym czasie ponad 120 tys .skr ,co było w przybliżeniu wartością dwóch Mercedesów. Do tych, którzy chętnie pomagali nam w załadunkach tirów z darami, należą nasi przyjaciele : Kale Östberg, inż. Józef Chwaciński, Helmut Gruszka , Władysław Wojtyła, Iza i Piotr Buczek- lekarze weterynarii, Edmund Pijor,-technik elektryk, profesor muzyki –chopenista śp,von Franciszek Kos., Konsulowie i v-ce Konsulowie Konsulatu Generalnego RP w Malmo za kadencji Konsula Generalnego Marka Bykowskiego i Gerarda Pokruszyńskiego. Pomagali nam w załadunku łóżek szpitalnych, wózków inwalidzkich, ,mebli biurowych i szkolnych , komputerów , sprzętu AGD i odzieży. Zdarzyło się raz , że Konsul Generalny dr Gerard Pokruszyński pomagał Wiesławowi w załadunku 20 łóżek szpitalnych i 150 wózków inwalidzkich w firmie Genarp -50 km od Malmo. Wiesław zorganizował tylko kombinezon i rękawice robocze. Jeszcze razem ładowali w Pildams Liceum w Malmo 120 komputerów i szkolne meble. W tym załadunku pomagał również kierownik gospodarczy Konsulatu Piotr Rabiak i pracownik MSZ będący akurat na kontroli Konsulatu. Inni nasi Rodacy, mieszkający w Malmo ,gdy zwracaliśmy się do nich o pomoc w załadunku darów , pytali za ile ? i na tym się kończyło !!! Z całą stanowczością stwierdzamy,że nie są to opowieści wilków morskich ,,, to wszystko ma pokrycie w dokumentach ,będących w naszym archiwum, które niebawem przekażemy do Muzeum Emigracji w Gdyni. Wszystkim wymienionym i nie wymienionym serdecznie dziękujemy za współpracę w tym długim ponad 40-letnim okres, działalności charytatywnej ,którą objęliśmy niemal całą Polskę od Trójmiasta poprzez Warszawę,,Lublin , Chrubieszów, Tarnobrzeg ,Kamień Pomorski, Lipie, Stargard Szczeciński, Dzierżoniów, Szczawno-Zdrój- itd . Dziękujemy za wrażliwe serca i wspólnie niesioną pomoc- dzieciom ,młodzieży i ludziom chorym ,nieszczęśliwym. Odpowiadaliśmy na apele radiowe ,telewizyjne i prośby indywidualne ludzi, którzy zwracali się do nas bezpośrednio. Mamy tu przed oczyma np. 5 List od 12-letniej dziewczynki z Warszawy, która przez lata nie mogła wyjść z mieszkania na spacer, a dzięki temu ,że dostała od nas wózek inwalidzki może teraz korzystać z poruszania się na zewnątrz. Napisała piękny list, cały w czerwonych, narysowanych własnoręcznie serduszkach z zaznaczeniem : ”wszystkie te serduszka są dła pana,panie Wiesławie ! ” Podobnych listów i podziękowań zaczynających się od słów:” Nasi kochani przyjaciele….” mamy setki…. naprawdę miło do nich zaglądać.. .patrzeć na własnoręcznie robione kartki okolicznościowe … obrazki…i czuć ile radości można było sprawić…. Szwedzka prasa napisała w 2000 roku ” de har aldrig glömt Polens fattiga” ( Oni nigdy nie zapomnieli o biednych Polakach”). Wiele razy pisała Nowa Gazeta Polska –dwutygodnik wychodzący w Sztokholmie., Serdeczne dzięki panu Redaktorowi Tadeuszowi Nowakowskiemu za zamieszczanie na łamach Nowej Gazety Polskiej naszych apeli. podziękowań ,informacji o koncertach i całokształcie naszej działalności.,to nas mobilizowało do działania. W Polsce wiele artykułów zamieszczała o nas gazeta wychodząca w Gdańsku „Gwiazda Morza” –Pisała o naszej działalności, szczególnie ciepło redaktor Ewa Górska. Na zlecenie Europejskiego Muzeum Solidarności przyjechała z ekipą telewizyjną do Malmo i nagrała film o Wiesławie i o Marku Małachowskim . Ma w planie nagrać film o Danucie i o działaczach Komitetu Solidarności z Polską –powołanego przez pana Mieczysława Nycza w Stanie Wojennym w Södetelie. Chce również w bieżącym roku zrobić wywiady z działaczami Komitetu Solidarności w Lundzie i Kopenhadze. Dziennik Bałtycki ,oraz Ratusz –wydawany przez Urząd Miasta Gdyni –zamieszczał wiadomości o naszej działalności – redaktor Joanny Grajter, Publikowała również nasze ogłoszenia i podziękowania firmom ,które z nami współpracowały. Miesięcznik „Rodowód „- Stowarzyszenia „Katyń” w Szczecinie. zamieszczał artykuły o organizowanych przez nas w Malmo uroczystościach patriotyczno-religijnych, związanych z obchodami Zbrodni Katyńskiej.- np. 8 i 9 maja 2009 w połączeniu z umieszczeniem Urny z ziemią z 13 Miejsc Pamięci Narodowej, m.in. z Lasu Katyńskiego z Charkowa, Miednoje, Kuropad, i Starobielska.Ziemię osobiście pobrał i przywiózł nam na tą uroczystość św. Andrzej Skąbski – autor artykułu -Prezes Rodzin Katyńskich w Polsce. Została złożona razem z grudkami ziemi z Auschwitz- Birkenau. Sztutthofu , Piaśnicy, Cmentarza Orląd Lwowskich spod Pomnika Miejsca Poległych Stoczniowców Gdyńskich w grudniu 1970 roku, z grobu ks. Popiełuszki i ks. prałata Niedzielaka –twórcy Sanktuarium Pomordowanych na Wschodzie. Uroczystość zorganizowaliśmy przy Obelisku Polskiej Pamięci Narodowej na cmentarzu Ostrakyrkogarden w kwaterze polskiej nr 5, gdzie znajdują się groby byłych więźniów nie- -niemieckich obozów koncentracyjnych , którzy zmarli z wycieczenia po przybyciu do Malmo tzw Białymi Autobusami Szwedzkiego Czerwonego Krzyża. na przełomie kwietnia i maja 1945 roku. Obelisk powstał z inicjatywy i starań Danuty i Wiesława w Zarządzie Cmentarza oraz władz komunalnych Malmo. W przedsięwzięciu wspierał Go v-ce prezydent Miasta Gdyni inż. Jerzego Miotke załatwiał wykonanie tablic w Stoczni Gdynia Wiesław otrzymał również pomoc od śp. Andrzeja Przewoźnika- sekretarza Ochrony Miejsc Pamięci Narodowej, 5800 skr na przewóz 3,5 ton głazu z nabrzeża Cieśnin Duńskich na cmentarz w Malmo .Szwedzka firma kamieniarska Rikarda Lagerström, wszystkie prace montażowe przy 3,5 tonowym obelisku wykonała bezpłatnie w ramach przyjaźni polsko-szwedzkiej. Obelisk jest poświęcony Ofiarom zbrodni niemieckiego faszyzmu w latach 1939-45 i Ofiarom sowieckiego totalitaryzmu w latach 1937-89 popełnionych na narodzie polskim.. Ceremonii poświęcenia Obelisku w dniu 13 maja 2007 roku dokonali ks. Bolesław Witwicki w asyście ks. Wojciecha Seligi z Helsingborga. W rocznice świąt narodowych przy Obelisku organizowaliśmy uroczystości patriotyczno-religijne, połączone ze składaniem kwiatów i paleniem zniczy…oraz odsłaniania kolejnych tablic pamiątkowych: 6. : Tablicy Ofiar Tragedii Smoleńskiej z podaniem wszystkich nazwisk ..Tablicę ufundowała Organizacja Polskich Kobiet „Polka” International w Malmo. Tablicę poświęconą polskim lotnikom walczącym na wszystkich frontach II Wojny światowej. ufundowało Stowarzyszenie Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP-Oddział w Gdyni, którego Wiesław jest członkiem. Tablicę poświęconą pamięci trzech komandorów zamordowanych w więzieniu mokotowskim przez zbrodniczy system komunistyczny w Polsce –komandorzy: Stanisław Mieszkowski-Dowódca Floty RP, komandor.por. Zbigniew Przybyszewski-szef artylerii M.W. RP., komandor Jerzy Staniewicz-szef Wydziału M.W.Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Tablicę ufundowali mieszkańcy Gdyni z inicjatywy kpt Jarosława Styna.i Danuty i Wiesława Kapergren. Uroczystość odsłonięcia w/w Tablic odbyła się 1-go maja 2013 roku z udziałem zaproszonych gości z Polski- z Gdyni i Trójmiasta ,młodzieży z Zespołu Szkół nr 11 z dyrektorem mgr Judytą Sliwińską i gronem pedagogicznym, Przedstawicielami władz Miasta Gdyni,- v-ce Przewodniczący Rady Miasta inż. Jerzy Miotke, v-ce Prezes Solidarności w Gdyni –p. Chacia, Prezes Krajowego Związku Piłsudczyków RP- generał broni ZP mgr Stanisław Śliwa . Prezes Rodziny Katyńskiej prof. dr hab.Barbara Pytko. Prezes Stowarzyszenia Lotnictwa Wojskowego RP płk. Pilot Aleksy Antoniewicz., redaktor – publicysta –historyk IPN mgr Piotr Szubarczyk, Przedstawiciel Gdyni-Oksywia mgr inż. Jarosław Styn, Członek Kongresu Prezydium Polaków w Szwecji Marek Małachowski, Przedstawiciele społeczeństwa szwedzkiego wraz z parlamentarzystami z Południowej Szwecji i nieliczna grupa Polaków zamieszkałych w Malmo. Tablicę poświęcił ks. Grzegorz Miloch –dyrektor Hospicjum Stacjonarnego w Gdyni. A teraz trochę o naszej działalności w szerzeniu kultury polskiej i dziedzictwa narodowego. Po przyjeździe do Szwecji i zamieszkaniu w Malmo w 1973 roku związaliśmy się z Polską Misją Katolicką Ojców Oblatów. Tutaj zaczęliśmy działać patriotycznie. Zauważyliśmy potrzebę organizowania spotkań o tradycji polskiej ,szczególnie z dziećmi i młodzieżą.. Spotkaliśmy tu podobnie myślącego księdza Rudolfa Basistę i grono rodziców, chętnych do współpracy. Danuta zaczęła organizować jasełka, spotkania wielkanocne, uroczystości święta 3-go Maja , 11-go Listopada, Dzień Matki, Dzień Dziecka .Wprowadziła też dodatkowe lekcje języka polskiego ,połączone z historią i geografią Polski. Chętne dzieci zaczęła uczyć śpiewu ,muzyki i tańca, pomimo skromnych warunków w niewielkiej kaplicy Ojców Oblatów przy Ekgatan 40 w Malmo. Udało się Jej zaangażować w naukę tańca baletmistrza Teatru Muzycznego Wojciecha Nejmana i Jego Żonę Jette – duńską tancerkę. Z niewielkiej grupy dzieci ,powstała duża grupa ponad 50 dzieci i młodzieży.. Aby otrzymać wsparcie finansowe od władz szwedzkich zaszła potrzeba zarejestrowania grupy jako organizacji i tak powstało z inicjatywy Danuty przy współpracy z ojcem oblatem Rudolfem Basistą Ognisko dziecięco-młodzieżowe „Kwiaty Polskie” . Imię to nadał Wiesław, zatem można Go nazwać Ojcem Chrzestnym. „ Znam kwiaty, które rozwijają się z pączuszków…które pachną…ale nie znam kwiatów ,które śpiewają i tańczą…” –brzmią słowa hymnu Ogniska ”Kwiaty Polskie”- Autorką jest Danuta Kapergren –inicjatorka i założycielka „Kwiatów polskich” Oj! Dużo, dużo się działo! Dzieci i młodzież chętnie uczyła się języka polskiego, muzyki, tańczyła ,śpiewała, brała udział w inscenizacjach bajek Brzechwy i Tuwima…recytowała wiersze okolicznościowe… Ponad 10 lat ideowej pracy włożyliśmy oboje w to Ognisko, nim oddaliśmy młodszym do dalszego prowadzenia .. Zaczęliśmy więcej czasu poświęcać w założonym przez nas Polskiemu Związkowi Szerzenia Kultury, organizować podobne uroczystości patriotyczne i tradycyjne polskie , plus większą opiekę roztoczyliśmy nad kwaterą polską nr 5 na cmentarzu Ostrakyrkogarden ,oraz 9 mogiłami lotników amerykańskich i alianckich, którzy zostali strąceni w Cieśninie Duńskiej między Malmo i Kopenhagą gdy wracali z lotów nad Polskę i z pomocą dla Powstania Warszawskiego w sierpniu 1944 roku. W kwaterze znajduje się na granitowym postumencie śmigło strąconego samolotu. 7. Napisy na płytach nagrobkowych i postumencie pomnika odnowiliśmy na własny koszt przy pomocy przyjaciela Władysława Wojtyły-bliskiego kuzyna Papieża Jana Pawła II . Opiekowaliśmy się do chwili obecnej Tablicą Katyńską znajdującą się w Kościele Naszego Zbawiciela w Malmo, odsłoniętą w roku 1980. Na naszą prośbę Rada Kościelna sfinansowała renowację Tablicy z okazji 70 rocznicy Zbrodni Katyńskiej. Na przestrzeni od 1975 do 2016 organizowaliśmy koncerty muzyki klasycznej w wykonaniu profesjonalistów –członków naszego Polskiego Związku Szerzenia Kultury – Very Voroniny Andersoon –solistki operowej z Taszkientu zamieszkałej w Szwecji , jej uczennicy Walentyny Oberg- pianistki Olgi Palsson. Alicji Bernert, Jerzego Jóźwickiego i prof. Znanego w świecie pianistę-chopenistę Michała Wesołowskiego,który był głównym wykonawcą koncertu zorganizowanego przez Danutę ,jedynego w Skandynawii z okazji 150 rocznicy Urodzin Fryderyka Chopina. W koncercie wziął udział szwedzki chór w międzynarodowym składzie pod kierownictwem prof. Kogiego, którego Danuta była członkiem i nauczycielem w języku polskim pieśni Chopina. Na nasze zaproszenie w koncercie wziął udział Zespół Pieśni i Tańca „Stawnianki” z Kamienia Pomorskiego pod kierownictwem pana Iwaszczyszyna. W ramach wymiany kulturalnej Danuta zorganizowała wyjazd chóru szwedzkiego do Polski na Ottonalia 2000 w Kamieniu Pomorskim. Chór wziął udział w koncertach, odbywających się w Katedrze, oraz innych uroczystościach okolicznościowych. W czasie całej –naszej działalności w dziedzinie szerzenia kultury polskiej organizowaliśmy od 8 do 10 koncertów rocznie w tym w wykonaniu zespołów folklorystycznych zapraszanych z Polski : Zespół Pieśni i Tańca Gdynia,podczas koncertów w Południowej Szwecji otwierał między innymi Festiwal Kultury Europejskiej w Malmo. Dał koncerty nie tylko trzykrotnie w Malmo, również w Konsulacie Generalnym RP i w Helsingborgu . Zespół młodzieżowy „Słoneczka Kaszubskie” ze Szkoły nr 2 w Kartuzach został przez nasz Polski Związek Kultury zaproszony i goszczony w ciągu 10 .dni w Szwecji. W czasie pobytu wystąpił w kilku ,szwedzkich szkołach, w Liceum – Olivia w Helsingborgu. .i tutaj jak zwykle pomógł .w organizacji występu współpracujący z nami – Marek Małachowski- Prezes Związku Wolnych Polaków w Helsingborgu.Był przewodnikiem w zwiedzaniu miasta i fiordów w Kuladal. Po Kopenhadze oprowadziła młodzież Danuta. Występ”Słoneczek Kaszubskich” odbył się w szkole katolickiej w Lundzie, który zorganizowaliśmy razem z v-ce przewodniczącym PZSK mgr Jerzym Więckowskim. Kolejny koncert odbył się w auli kościoła s-t Mateusz z udziałem zaproszonych gości – ,W imieniu Ambasadora RP w Kopenhadze panią Ture-Erecińską reprezentował Szef wydziału Konsularnego pan Wojciech Kraj, wśród gości zaproszona –Przewodnicząca Räda Barnen- Britt Fjelander z mężem, która opiekowała się i gościła zespół w lokalu swej organizacji. Tutaj wystąpiła również młodzież polskiego pochodzenia z I i II liceum w Malmo, recytując wiersze Szymborskiej i Cz..Miłosza w języku polskim i szwedzkim pod kierownictwem Danuty. Kolejny występ Zespołu był w Stadion Skyrka z udziałem Konsula Generalnego .RP w Malmo pana Marka Bykowskiego wraz z małżonką,oraz przedstawicieli kościoła szwedzkiego i Britt Fjeljander ze swoimi członkiniami Rada Barnen. W Koncercie wzięła też udział pianistka Maria Orłowska , zagrała kilka utworów Fr. Chopena . W czasie przerwy występów i na zakończenie zorganizowaliśmy promocję żywności polskiej z dwóch polskich sklepów, wystawę wyrobów artystycznych z bursztynu i srebra gdyńskiej firmy Ambart ,pokaz polskich haftów łowickich Barbary Koller i ludowych artystów kaszubskich. Wystawili swoje obrazy artyści polscy z Malmo: Barbara Zamel, Aleksandra Tichy i Jerzy Jung. Zespół „Słoneczka kaszubskie” gościły na nasze zaproszenie z okazji Roku Polskiego 8 w Szwecji 2003. Na duńskim promie firmy żeglugowej DVDS. która na naszą prośbę sponsorowała podróż t/r Polska- Dania- Szwecja za kwotę 35 000 koron ”Słoneczka” dały dwa koncerty dla pasażerów. Bardzo dużo pracy włożyliśmy w organizowanie koncertów bożonarodzeniowych w szwedzkich kościołach i polskich w Malmo ,w Lundzie, Helsingborgu , Trelleborgu Kopenhadze i w Polsce w kościołach w Gdyni . c.d.n